‘Hier heeft hij elf jaar voor hard gewerkt en nu is hij het kwijt. Hij vertrekt volledig uit de politiek.’ Een uitspraak die Jinek dinsdagavond deed over Halbe Zijlstra.
Een persoonlijk drama. Bekeken vanuit het perspectief van rouw na baanverlies, hoe groot acht jij de kans dat Halbe vastloopt in dit verlies?
Ik ken de goede man alleen van indrukken die hij heeft achtergelaten in de media. Op basis daarvan verwacht ik dat hij hier, na een dal, goed van kan terugveren. Halbe Zijlstra wekt de indruk dat hij een sterk vertrouwen heeft in zichzelf, iemand is die zaken goed kan verwoorden en optimistisch in het leven staat. Punten waarop het eventueel kan misgaan, zijn de rol van schuld en schaamte in dit verhaal. Maar ook het feit dat hij het opbiechten van de ‘waarheid’, zolang uit de weg is gegaan.
Vermijding en gecompliceerde rouw gaan vaak hand in hand. Echter schijn kan bedriegen, we weten niet hoe hij zijn ontslag diep van binnen beleeft en waar voor hem de pijnpunten zitten.
Bij veel mensen die hun baan dreigen kwijt te raken of reeds zijn verloren en die je ontmoet in je spreekkamer, is dat net zo. Op basis van je eerste indruk, het eerste verhaal krijg je vaak al een gevoel of iemand vastloopt in zijn verlies. Maar klopt dit gevoel? Komt het overeen met wat de persoon van binnen voelt? Dat weet je niet zeker.
Ons beeld wordt gekleurd door de bril waarmee we kijken. Heb jij een heerlijke dag gehad met jouw dierbaren, gedaan waar je blij van wordt, dan ziet de wereld er anders uit en ben je eerder geneigd om problemen positief te benaderen. We houden van ronde verhalen in ons hoofd, die kloppen met ons wereld- en zelfbeeld. Hierdoor zijn wij geneigd om positieve gebeurtenissen te romantiseren en de negatieve kanten uit te gummen, we vergeten ze vaak letterlijk. Dit effect werkt helaas andersom ook, en vaak zelfs nog beter, door ons oerinstinct om onszelf te beschermen voor gevaar. ‘Dat gaat mij niet nog een keer gebeuren!’.
Een gevolg hiervan is dat wij geneigd om verandering over tijd te overschatten of juist onderschatten, doordat we vergeten hoe het was. In onze herinnering maken we het beginpunt vaak veel erger of we gaan het bagatelliseren.
Dit zijn enkele redenen waarom ik een voorstander ben van meten is weten. Stel samen een nulpunt vast, bijvoorbeeld door het invullen van een vragenlijst, zodat je naast de subjectieve gegevens ook een objectief kader hebt om op terug te kunnen vallen.
Bij rouwklachten als gevolg van baanverlies kan de WerkVerliesLijst een handig hulpmiddel zijn, deze wordt op 1 mei gelanceerd op het symposium WerkVerlies.
Daarnaast helpt het om jouw bril van die dag meer buiten beschouwing te laten, als je een inschatting maakt van wat er met iemand aan de hand lijkt te zijn en wat er nodig is.
Wat denk jij: als Halbe de WerkVerliesLijst nu zou invullen, zou zijn score dan wel of niet duiden op gecompliceerde rouwklachten?
Ik verwacht bij Halbe geen gecompliceerde rouwklachten. Wel verwacht ik dat hij de lege plaats snel zal opvullen door een nieuwe baan te vinden waardoor zijn ego weer hersteld. Ik hoop dat hij van deze ervaring leert, dat het zich mooier of beter voordoen dan het is, niet werkt. Dan is het niet voor niets geweest.
Dankjewel Anneke. Lering en zingeving zijn inderdaad belangrijke factoren in het al dan niet vastlopen in zo’n situatie.